ದೆಹಲಿ ಚುನಾವಣೆ | ಎಎಪಿ ಕೈಬಿಟ್ಟ ದಲಿತರು; ಮೀಸಲು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಸಮೀಕರಣ ಬದಲಾಗಿದ್ದೇಗೆ?

ದೆಹಲಿ ವಿಧಾನಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಆಡಳಿತಾರೂಢ ಎಎಪಿ ಹೀನಾಯ ಸೋಲು ಕಂಡಿದೆ. ಎಎಪಿ ಕೇವಲ 22 ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿದರೆ, ಬಿಜೆಪಿ 48 ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿ, 27 ವರ್ಷಗಳ ಬಳಿಕ, ಸರ್ಕಾರ ರಚನೆಗೆ ಮುಂದಾಗಿದೆ. ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ ಯಥಾಪ್ರಕಾರ, 3ನೇ ಬಾರಿಯೂ ಶೂನ್ಯ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿದೆ. ಕಳೆದ ಎರಡು ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ದೆಹಲಿಯ ಎಲ್ಲ ಮೀಸಲು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನೂ ಗೆದ್ದಿದ್ದ ಎಎಪಿ ಈ ಬಾರಿ ಹಲವು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸೋಲುಂಡಿದೆ. ದಲಿತ ಮತದಾರರು ಎಎಪಿಯ ಕೈಬಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

ದೆಹಲಿಯ ಒಟ್ಟು 70 ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಪೈಕಿ 12 ಎಸ್‌ಸಿ ಮೀಸಲು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿವೆ. 2015 ಮತ್ತು 2020ರ ವಿಧಾನಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಎಎಪಿ ಎಲ್ಲ 12 ಮೀಸಲು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನೂ ಗೆದ್ದಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಈ ಬಾರಿ 4 ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಆ ನಾಲ್ಕು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಬಿಜೆಪಿ ಕಸಿದುಕೊಂಡಿದೆ. ಎಂಟು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಎಎಪಿ ಪ್ರಾಯಾಸದ ಗೆಲುವು ಸಾಧಿಸಿದೆ. ಎಸ್‌ಸಿ ಮೀಸಲು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಬವಾನಾ, ತ್ರಿಲೋಕಪುರಿ, ಮಂಗೋಲ್‌ಪುರಿ ಮತ್ತು ಮದೀಪುರಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ ಗೆದ್ದಿದ್ದು, ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ನಗರ, ಕರೋಲ್ ಬಾಗ್, ದಿಯೋಲಿ, ಕೊಂಡ್ಲಿ, ಗೋಕಲ್‌ಪುರ, ಪಟೇಲ್ ನಗರ, ಸೀಮಾಪುರಿ ಮತ್ತು ಸುಲ್ತಾನ್‌ಪುರ್ ಮಜ್ರಾದಲ್ಲಿ ಎಎಪಿ ಗೆಲುವು ಸಾಧಿಸಿದೆ.

ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ದಲಿತ ಮತದಾರರು ದೆಹಲಿ ವಿಧಾನಸಭಾ ಮತದಾರರಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಪ್ರಭಾವ ಮೀಸಲು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ಇತರ ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲೂ ಗಣನೀಯವಾಗಿದೆ. ಎಎಪಿ ರಚನೆಯಾದಾಗಿನಿಂದ ದಲಿತ ಮತದಾರರು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಎಎಪಿಯನ್ನೇ ಬೆಂಬಲಿಸಿದ್ದರು. ಆದರೆ, ಈ ಬಾರಿ ಬಿಜೆಪಿ ಎಡೆಗೆ ವಾಲಿದ್ದಾರೆ.

Advertisements

ಚುನಾವಣೆಗೆ ಮುನ್ನ, ದಿ ವೈರ್ ಮದೀಪುರ ಸೇರಿದಂತೆ ಕೆಲವು ಮೀಸಲು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ದಲಿತ ಮತದಾರರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡಿತು, ಅಲ್ಲಿ ವಾಲ್ಮೀಕಿ ಸಮುದಾಯವು ಎಎಪಿಯ ಸಾಧನೆಯಿಂದ ಅತೃಪ್ತವಾಗಿತ್ತು. ಮದೀಪುರದಲ್ಲಿ, ಬಿಜೆಪಿಯ ಕೈಲಾಶ್ ಗಂಗ್ವಾಲ್ ಎಎಪಿಯ ರಾಖಿ ಬಿರ್ಲಾ ಅವರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದರು. ಗಂಗ್ವಾಲ್ 52,019 ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆದರೆ, ಬಿರ್ಲಾ 41,120 ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು. ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಜೈಪ್ರಕಾಶ್ ಪನ್ವಾರ್ 17,958 ಮತಗಳೊಂದಿಗೆ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ.

ಮದೀಪುರದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯ ದಲಿತ ಮತದಾರರು ಎಎಪಿ ತನ್ನ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಅಸಮಾಧಾನಗೊಂಡಿದ್ದರು. 2015 ಮತ್ತು 2020ರ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಗಿರೀಶ್ ಸೋನಿ ಎಎಪಿ ಟಿಕೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಿದ ನಂತರ ಗೆದ್ದಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಈ ಬಾರಿ ಪಕ್ಷವು ಮದೀಪುರದಲ್ಲಿ ಗಿರೀಶ್ ಸೋನಿ ಬದಲಿಗೆ ರಾಖಿ ಬಿರ್ಲಾ ಅವರನ್ನು ಕಣಕ್ಕಿಳಿಸಿತ್ತು.

ಕೇಜ್ರಿವಾಲ್ ಸರ್ಕಾರದ ಕಲ್ಯಾಣ ಯೋಜನೆಗಳು ಈ ಹಿಂದೆ ದಲಿತ ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದ್ದವು. ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ ಕರೋಲ್ ಬಾಗ್‌ನಂತಹ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಎಎಪಿಯ ವಿಶೇಷ್ ರವಿ ಆರಾಮದಾಯಕ ಗೆಲುವು ಸಾಧಿಸಿದರು. ಕರೋಲ್ ಬಾಗ್‌ನಲ್ಲಿ ದಲಿತ ಮತದಾರರು ರವಿ ಮತ್ತು ಎಎಪಿಯ ಬೆಂಬಲಕ್ಕೆ ದೃಢವಾಗಿ ನಿಂತರು.

ಕರೋಲ್ ಬಾಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೊಳಚೆ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ವಸಾಹತುಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಎಎಪಿಗೆ ದಲಿತ ಮತದಾರರ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಗಳಿಸುವಲ್ಲಿ ರವಿ ಮಾಡಿದ ಕೆಲಸವು ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದೆ. ರವಿ 52,297 ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆದರೆ, ಬಿಜೆಪಿಯ ದುಷ್ಯಂತ್ ಗೌತಮ್ 44,867 ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು. ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ರಾಹುಲ್ ಕುಮಾರ್ 4,252 ಮತಗಳೊಂದಿಗೆ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ.

ಪಟೇಲ್ ನಗರ ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಎಎಪಿಯ ಪ್ರವೇಶ್ ರತನ್ 57,512 ಮತಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿ ಬಿಜೆಪಿಯ ರಾಜ್ ಕುಮಾರ್ ಆನಂದ್ (53,463 ಮತ) ಅವರನ್ನು 4,049 ಮತಗಳಿಂದ ಸೋಲಿಸಿದರು. ಆನಂದ್ ಅವರು ಚುನಾವಣೆಗೆ ಮುನ್ನಎಎಪಿ ತೊರೆದು ಬಿಜೆಪಿ ಸೇರಿದ ದಲಿತ ನಾಯಕರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು. ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಕೃಷ್ಣ ತಿರತ್ 4,654 ಮತಗಳೊಂದಿಗೆ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದರು.

ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ನಗರ ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಎಎಪಿಯ ಡಾ. ಅಜಯ್ ದತ್ 46,285 ಮತಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿ ವಿಜಯಶಾಲಿಯಾದರು, ಆದರೆ ಬಿಜೆಪಿಯ ಖುಷಿ ರಾಮ್ ಚುನಾರ್ 42,055 ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಜೈ ಪ್ರಕಾಶ್ 7,172 ಮತಗಳೊಂದಿಗೆ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ದಲಿತ ಮತದಾರರು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಈ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಎಎಪಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿದರು. 1993ರಿಂದ 2008ರವರೆಗೆ ಈ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಸಾಧಿಸಿತ್ತು, ಆದರೆ 2013ರ ಬಳಿಕ, ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಎಎಪಿ ತನ್ನ ತೆಕ್ಕೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು.

ಮಂಗೋಲ್‌ಪುರಿ ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿಯ ರಾಜ್ ಕುಮಾರ್ ಚೌಹಾಣ್ ಗೆದ್ದಿದ್ದಾರೆ. 2013ರಿಂದ ಎಎಪಿಯ ರಾಖಿ ಬಿರ್ಲಾ ಮಂಗೋಲ್‌ಪುರಿಯಲ್ಲಿ ಸತತ ಮೂರು ಗೆಲುವುಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿದ್ದರು. ಆದರೆ, ಈ ಬಾರಿ ಎಎಪಿ ತನ್ನ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿತು, ಇದು ಸ್ಪರ್ಧೆಯಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಬಿಜೆಪಿಯ ರಾಜ್ ಕುಮಾರ್ ಚೌಹಾಣ್ 62,007 ಮತಗಳೊಂದಿಗೆ ಗೆಲುವು ಸಾಧಿಸಿದರೆ, ಎಎಪಿಯ ರಾಕೇಶ್ ಜಾತವ್ 55,752 ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು. ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಹನುಮಾನ್ ಚೌಹಾಣ್ 3,784 ಮತಗಳೊಂದಿಗೆ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದರು. ಮಂಗೋಲ್‌ಪುರಿ ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷದ ಭದ್ರಕೋಟೆಯಾಗಿತ್ತು, ಆದರೆ 2013ರ ನಂತರ ಎಎಪಿ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ, ಬಿಜೆಪಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಮಂಗೋಲ್‌ಪುರಿಯಲ್ಲಿ ಗೆಲುವು ಸಾಧಿಸಿದರು.

ಈ ವರದಿ ಓದಿದ್ದೀರಾ?: ದೆಹಲಿ ಫಲಿತಾಂಶ | ಕೇಜ್ರಿವಾಲ್ ಮತ್ತು ಎಎಪಿ ಸೋಲು ಪರ್ಯಾಯ ರಾಜಕಾರಣದ ಕನಸನ್ನು ಕೊಂದಿತೇ?

1993ರಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ದಲಿತ ಮೀಸಲು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದ ಪಕ್ಷವು ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿ ಉಳಿದಿದೆ. 1993ರ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ 13 ಮೀಸಲು ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಎಂಟು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದರೆ, ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಐದು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, 1998ರಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಎಲ್ಲಾ 13 ಮೀಸಲು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದು ಸರ್ಕಾರ ರಚಿಸಿತು. ಈ ಪ್ರವೃತ್ತಿ 2003ರಲ್ಲೂ ಮುಂದುವರೆಯಿತು. ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ 13ರಲ್ಲಿ 11 ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದಿತು ಮತ್ತು ಬಿಜೆಪಿ ಕೇವಲ ಎರಡು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿತ್ತು.

2008ರಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಒಂಬತ್ತು ಮೀಸಲು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದಿತು, ಬಿಜೆಪಿ ಎರಡು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿತು ಮತ್ತು ಬಿಎಸ್ಪಿ ಒಂದು ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಗಳಿಸಿತು. 2013ರ ಚುನಾವಣೆಗಳು ಎಎಪಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯ ಬಳಿಕ, ದಲಿತರು ಎಎಪಿ ಎಡೆಗೆ ವಾಲಿದರು. 2013ರ ಚುನಾಣೆಯಲ್ಲಿ 12 ಮೀಸಲು ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಎಎಪಿ 9 ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದಿತು. ಆದರೆ, ಬಿಜೆಪಿ ಎರಡು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಪಡೆದರೆ, ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಕೇವಲ ಒಂದು ಸ್ಥಾನ ಗಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಯಶಸ್ವಿಯಾಯಿತು. ನಂತರ ಎಎಪಿ 2015 ಮತ್ತು 2020ರ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ 12 ಮೀಸಲು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಎಎಪಿ ಗೆದ್ದುಕೊಂಡು, ದೆಲಿತರನ್ನು ತನ್ನ ಮತಬ್ಯಾಂಕ್ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿತ್ತು.

ದೆಹಲಿಯ ಗಣನೀಯ ಸಂಖ್ಯೆಯ ದಲಿತ ಮತದಾರರು ಸಣ್ಣ ವಸಾಹತುಗಳು ಮತ್ತು ಕೊಳಚೆ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಅವರು 2013ಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಮ್ ಆದ್ಮಿ ಪಕ್ಷದ (AAP) ಉದಯದೊಂದಿಗೆ, ಈ ಮತಬ್ಯಾಂಕ್ ಕ್ರಮೇಣ ಅದರ ಪರವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿತು, ಇದು 2015 ಮತ್ತು 2020ರ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ 12 ಮೀಸಲು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು AAP ಬಾಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು.

ಮೀಸಲು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕಳೆದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ AAPಯ ಯಶಸ್ಸಿಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣವೆಂದರೆ ಅದರ ‘ಉಚಿತ ಕೊಡುಗೆಗಳ’ ರಾಜಕೀಯ, ಇದು ದಲಿತ ಮತದಾರರ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು.

ದಲಿತ ಪ್ರಾಬಲ್ಯದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಎಎಪಿಯು ನಿಜವಾದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ವಿಫಲವಾಯಿತು. ಚುನಾವಣೆಗೆ ಮೊದಲು, ಹೆಚ್ಚಿನ ದಲಿತ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಅನೇಕ ಕೊಳಚೆಗಳು ಮೂಲಭೂತ ಸೌಕರ್ಯಗಳ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದವು ಮತ್ತು ಎಎಪಿಯಿಂದ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳ ಸುಧಾರಣೆಯ ಈಡೇರದ ಭರವಸೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ದಲಿತ ಮತದಾರರು ಬಹಿರಂಗವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಅಸಮಾಧಾನವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು.