ಆರ್‌ಸಿಬಿ ಗೆಲುವು ದೇಶದ ಮೂಲೆಮೂಲೆಯಲ್ಲೂ ಸಂಚಲನ ಉಂಟು ಮಾಡಿತ್ತು. "ಈ ಗೆಲುವು ಅಭಿಮಾನಿಗಳಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾಗಿದೆ, ಈ ಸಲ ಕಪ್ ನಮ್ದು" ಎಂಬ ವಿರಾಟ್ ಕೊಹ್ಲಿಯ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಮಾತುಗಳು ಅವರ 18 ವರ್ಷಗಳ ಶ್ರಮಕ್ಕೆ ಸಂದ ಗೌರವವನ್ನು ಸೂಚಿಸಿತು
ರಾಯಲ್ ಚಾಲೆಂಜರ್ಸ್ ಬೆಂಗಳೂರು (ಆರ್‌ಸಿಬಿ) ತಂಡವು 2025ನೇ ಸಾಲಿನ ಐಪಿಎಲ್ ಟೂರ್ನಿಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಮೊದಲ ಟ್ರೋಫಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿರುವುದು ಕರ್ನಾಟಕದಾದ್ಯಂತ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಅಭಿಮಾನಿಗಳಿಗೆ ಅಪಾರ ಸಂತೋಷವನ್ನು ತಂದಿದೆ. ಈ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಗೆಲುವಿನ ಸಂಭ್ರಮವು ಜೂನ್ 3, 2025ರಂದು ಅಹಮದಾಬಾದ್‌ನ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ಪಂಜಾಬ್ ಕಿಂಗ್ಸ್ ವಿರುದ್ಧ 6 ರನ್‌ಗಳ ರೋಚಕ ಗೆಲುವಿನೊಂದಿಗೆ ಆರಂಭವಾಯಿತು. 18 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಯುವಿಕೆಯ ನಂತರ “ಈ ಸಲ ಕಪ್ ನಮ್ದೇ” ಎಂಬ ಕೂಗು “ಈ ಸಲ ಕಪ್ ನಮ್ದು” ಎಂಬ ಸಂತೋಷದ ಘೋಷಣೆಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿತು.
ಬೆಂಗಳೂರಿನ ರಸ್ತೆಗಳು ಕೆಂಪು ಜರ್ಸಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಗೊಳಿಸಿದವು. ವಿಧಾನಸೌಧದಿಂದ ಎಂ ಚಿನ್ನಸ್ವಾಮಿ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣದವರೆಗೆ ಯೋಜಿತವಾಗಿದ್ದ ತೆರೆದ ವಾಹನದ ಬಸ್ ಪರೇಡ್‌ನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಟ್ರಾಫಿಕ್ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದಾಗಿ ರದ್ದಾದರೂ, ಚಿನ್ನಸ್ವಾಮಿ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿತವಾದ ಭವ್ಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಅಭಿಮಾನಿಗಳಿಗೆ ಮರೆಯಲಾಗದ ಕ್ಷಣವನ್ನು ನೀಡಲಿದೆ. ವಿರಾಟ್ ಕೊಹ್ಲಿ, ರಜತ್ ಪಾಟಿದಾರ್, ಎಬಿ ಡಿವಿಲಿಯರ್ಸ್ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಸ್ ಗೇಲ್‌ರಂತಹ ಆಟಗಾರರ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು ಸಂಭ್ರಮವನ್ನು ಇಮ್ಮಡಿಗೊಳಿಸಿತು.
ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರದಾದ್ಯಂತ ರಾತ್ರಿಯಿಡೀ ಸಂಭ್ರಮಾಚರಣೆಗಳು ನಡೆದವು. ಇಂದಿರಾನಗರ, ಕೋರಮಂಗಲ ಮತ್ತು ರಾಜಾಜಿನಗರ, ಕೆಂಗೇರಿ, ವೈಟ್‌ಫೀಲ್ಡ್‌ ಸೇರಿದಂತೆ ಬಹುತೇಕ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅಭಿಮಾನಿಗಳು ಸಂಭ್ರಮಿಸಿದರು. ರಾಜ್ಯದ ಮೂಲೆಮೂಲೆಯಲ್ಲೂ ಸಂತಸ ಮನೆ ಮಾಡಿತು. ಪಟಾಕಿಗಳು ಆಕಾಶವನ್ನು ಬೆಳಗಿದವು. ಹಲವು ಹೋಟೆಲ್‌, ಮೈದಾನಗಳಲ್ಲಿ ಜನಸಂದಣಿ ತುಂಬಿತ್ತು. “ಆರ್‌ಸಿಬಿ! ಆರ್‌ಸಿಬಿ!” ಎಂಬ ಘೋಷಣೆಯು ಎಲ್ಲೆಡೆ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಸಿತು. “ಈ ಗೆಲುವು ಅಭಿಮಾನಿಗಳಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾಗಿದೆ, ಈ ಸಲ ಕಪ್ ನಮ್ದು” ಎಂಬ ವಿರಾಟ್ ಕೊಹ್ಲಿಯ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಮಾತುಗಳು ಅವರ 18 ವರ್ಷಗಳ ಶ್ರಮಕ್ಕೆ ಸಂದ ಗೌರವವನ್ನು ಸೂಚಿಸಿತು.
ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳಲ್ಲಿ #ನಮ್ಮRCB ಮತ್ತು #EeSalaCupNamdu ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ಟ್ರೆಂಡ್‌ಗಳು ವೈರಲ್ ಆದವು. ಅಭಿಮಾನಿಗಳು ತಮ್ಮ ಸಂತೋಷವನ್ನು ಫೋಟೋಗಳು, ವಿಡಿಯೋಗಳು ಮತ್ತು ಕಥೆಗಳ ಮೂಲಕ ಹಂಚಿಕೊಂಡರು. ಕೆಲವರು ಇದನ್ನು “ಬೆಂಗಳೂರಿನ ದೀಪಾವಳಿ” ಎಂದು ಕರೆದರೆ, ಇನ್ನೂ ಕೆಲವರು ಇದನ್ನು ಯುಗಾದಿಗಿಂತ ದೊಡ್ಡ ಹಬ್ಬವೆಂದು ಭಾವಿಸಿದರು. ಈ ಗೆಲುವು ಕೇವಲ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಟ್ರೋಫಿಯ ಗೆಲುವಾಗಿರದೇ ಅಭಿಮಾನಿಗಳ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ವಿಜಯವಾಗಿತ್ತು.
ಶ್ರೀಮಂತ ಕ್ರೀಡೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಂಚೈಸಿಗಳ ಆದಾಯವೆಷ್ಟು
ಐಪಿಎಲ್ 2025 ರ ಋತುವು ರಾಯಲ್ ಚಾಲೆಂಜರ್ಸ್ ಬೆಂಗಳೂರು(ಆರ್‌ಸಿಬಿ) ತಂಡಕ್ಕೆ ಕೇವಲ ಅಭಿಮಾನಿಗಳು ಮತ್ತು ಆಟಗಾರರಿಗೆ ಸಂಭ್ರಮದ ಕಾರಣವಾಗಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಇದು ಐಪಿಎಲ್‌ನ ವಾಣಿಜ್ಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಬಹಳ ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಿದೆ. ಐಪಿಎಲ್ ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಟೂರ್ನಮೆಂಟ್‌ ಅಲ್ಲದೆ ಜಾಗತಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಕ್ರೀಡಾ ಮನರಂಜನೆಯ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ವಾಣಿಜ್ಯ ವೇದಿಕೆಯಾಗಿದೆ. 2022ರಲ್ಲಿ ಬಿಸಿಸಿಐನ 48,390 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಮಾಧ್ಯಮ ಹಕ್ಕುಗಳ ಒಪ್ಪಂದವು ಐಪಿಎಲ್‌ನ ಆರ್ಥಿಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ವೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸಿತು. ಈ ಒಪ್ಪಂದವು 2023ರಿಂದ 2027ರವರೆಗಿನ ಐಪಿಎಲ್ ಋತುಗಳಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಫ್ರಾಂಚೈಸಿಗಳಿಗೆ ಮುಖ್ಯ ಆದಾಯದ ಗಣನೀಯ ಭಾಗವನ್ನು ಒದಗಿಸಲಿದೆ. 2023ರ ಆರ್ಥಿಕ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ 10 ಐಪಿಎಲ್ ತಂಡಗಳು ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ 4,670 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಪ್ರಮುಖ ಆದಾಯವನ್ನು ಪಡೆದವು. ಇದು 2022ರ 2,205 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಿಗಿಂತ ಗಣನೀಯ ಏರಿಕೆಯಾಗಿತ್ತು. 2025ರ ಋತುವಿನಲ್ಲಿ, ಐಪಿಎಲ್‌ನ ಜಾಗತಿಕ ವೀಕ್ಷಣೆಯ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಮತ್ತು ಜಾಹೀರಾತು ಆದಾಯದ ಏರಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಈ ಆದಾಯವು ದುಪ್ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕ್ರಿಕೆಟ್ ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.
ಇದನ್ನು ಓದಿದ್ದೀರಾ? ಐಪಿಎಲ್ ಫೈನಲ್‌ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾದ ಆರ್‌ಸಿಬಿ ಜ್ವರ, ಏನಿದು ವಿದ್ಯಮಾನ?
ಐಪಿಎಲ್‌ನ ವಾಣಿಜ್ಯ ವಹಿವಾಟಿನ ಮೂಲಗಳು ಬಹುವಿಧವಾಗಿವೆ. ಕೇಂದ್ರೀಯ ಆದಾಯವು ಬಿಸಿಸಿಐನಿಂದ ಫ್ರಾಂಚೈಸಿಗಳಿಗೆ ವಿತರಿಸಲ್ಪಡುವ ಮಾಧ್ಯಮ ಹಕ್ಕುಗಳು, ಜಾಹೀರಾತು ಒಪ್ಪಂದಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳಿಂದ ಬರುತ್ತದೆ. ಈ ಆದಾಯವು ಎಲ್ಲ ತಂಡಗಳಿಗೆ ಸಮಾನವಾಗಿ ಹಂಚಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಟೂರ್ನಮೆಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ತಂಡದ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬಹುಮಾನದ ಹಣವನ್ನು ಗೆಲ್ಲುವ ತಂಡಗಳಿಗೆ ಲಭಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರಾಯೋಜಕತ್ವ ಒಪ್ಪಂದಗಳು ತಂಡದ ಜರ್ಸಿಗಳು, ಲೋಗೋಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಬ್ರಾಂಡಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಕಂಪನಿಗಳಿಂದ ಬರುವ ಆದಾಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ.
ಟಿಕೆಟ್ ಮಾರಾಟವು ಫ್ರಾಂಚೈಸಿಗಳಿಗೆ ಗಣನೀಯ ಆದಾಯವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯ ತಂಡಗಳಿಗೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಶೇ. 80ರಷ್ಟು ಫ್ರಾಂಚೈಸಿಗೆ ಮತ್ತು ಶೇ. 20ರಷ್ಟು ಬಿಸಿಸಿಐಗೆ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಅದಲ್ಲದೆ ಜರ್ಸಿಗಳು, ಕ್ಯಾಪ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಅಭಿಮಾನಿಗಳು ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಂದ ಆದಾಯವನ್ನು ತಂದುಕೊಡುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಡಿಜಿಟಲ್ ಆದಾಯವು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ವೇದಿಕೆಗಳ ಮೂಲಕ ಜಾಹೀರಾತುಗಳಿಂದ ಮತ್ತು ಆನ್‌ಲೈನ್ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಗಳಿಂದ ಬರುತ್ತದೆ. ಈ ಎಲ್ಲ ಮೂಲಗಳು ಐಪಿಎಲ್ ತಂಡಗಳಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ಯಶಸ್ಸಿನ ಆಧಾರವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ.
ಪ್ರಮುಖ ಫ್ರಾಂಚೈಸಿಯಾಗಿರುವ ಆರ್‌ಸಿಬಿ 2025ರ ಋತುವಿನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಮೊದಲ ಐಪಿಎಲ್ ಟ್ರೋಫಿಯ ಗೆಲುವಿನಿಂದಾಗಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಆರ್ಥಿಕ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. 2024ರ ಆರ್ಥಿಕ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ, ಆರ್‌ಸಿಬಿಯ ಒಟ್ಟಾರೆ ಆದಾಯವು 650 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಷ್ಟಿತ್ತು. ಇದು 2023ರ 247 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಿಗಿಂತ ಗಣನೀಯ ಏರಿಕೆಯಾಗಿತ್ತು. 2025ರ ಗೆಲುವಿನಿಂದಾಗಿ, ಈ ಆದಾಯವು 700 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರಬಹುದು ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. 2024ರಲ್ಲಿ, ಆರ್‌ಸಿಬಿಯು ಬಿಸಿಸಿಐನಿಂದ 262 ಕೋಟಿಗಳ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಆದಾಯವನ್ನು ಪಡೆದಿತ್ತು. 2025ರ ಟ್ರೋಫಿ ಗೆಲುವಿನಿಂದಾಗಿ ಈ ಮೊತ್ತವು 300ರಿಂದ 350 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಿಗೆ ಏರಿರಬಹುದು. ಈ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಆದಾಯವು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಮಾಧ್ಯಮ ಹಕ್ಕುಗಳಿಂದ ಬಂದಿದ್ದು, ಗೆದ್ದ ತಂಡವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಆರ್‌ಸಿಬಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗ ಲಭಿಸಿದೆ.
ಆರ್‌ಸಿಬಿಯ ಆದಾಯದ ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಮುಖ ಆದಾಯ ಮೂಲವೆಂದರೆ ಪ್ರಾಯೋಜಕತ್ವ ಒಪ್ಪಂದಗಳು. ಆರ್‌ಸಿಬಿಯ ತನ್ನ ಬ್ರಾಂಡ್ ಗುರುತಿನಿಂದಾಗಿ, ಯಾವಾಗಲೂ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ರಿಲಯನ್ಸ್ ಜಿಯೋ, ಕೆಇಐ, ಎಕ್ಸೈಡ್, ಮತ್ತು ಹ್ಯಾಪಿಲೋನಂತಹ ಬ್ರಾಂಡ್‌ಗಳು ಆರ್‌ಸಿಬಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಪಾಲುದಾರರುಗಳಾಗಿವೆ. 2023ರಲ್ಲಿ ಆರ್‌ಸಿಬಿಯ ಪ್ರಾಯೋಜಕತ್ವ ಆದಾಯವು ಸುಮಾರು 130 ಕೋಟಿಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿದೆ.
ಈ ವರ್ಷದ ಗೆಲುವಿನಿಂದಾಗಿ ಈ ಆದಾಯವು 150-180 ಕೋಟಿಗಳಿಗೆ ಏರಿರಬಹುದು ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ. ಟಿಕೆಟ್ ಮಾರಾಟವು ಆರ್‌ಸಿಬಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರ ಪ್ರಾಂಚೈಸಿಗಳ ಆದಾಯದ ಮತ್ತೊಂದು ಗಮನಾರ್ಹ ಮೂಲವಾಗಿದೆ. ಎಂ. ಚಿನ್ನಸ್ವಾಮಿ ಸ್ಟೇಡಿಯಂನ 40,000 ಆಸನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವು ಆರ್‌ಸಿಬಿಯ ತವರು ಪಂದ್ಯಗಳಿಗೆ ಯಾವಾಗಲೂ ಭರ್ಜರಿ ಜನಸಂದಣಿಯನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ಡಿಜಿಟಲ್ ಆದಾಯ ಕೂಡ ಪ್ರಾಂಚೈಸಿ ತಂಡಗಳ ಆದಾಯದ ಪ್ರಮುಖ ಮೂಲವಾಗಿದೆ.
ಇತರ ಐಪಿಎಲ್ ತಂಡಗಳ ಆದಾಯದೊಂದಿಗೆ ಆರ್‌ಸಿಬಿಯನ್ನು ಹೋಲಿಸಿದಾಗ, ಚೆನ್ನೈ ಸೂಪರ್ ಕಿಂಗ್ಸ್, ಮುಂಬೈ ಇಂಡಿಯನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಕೋಲ್ಕತಾ ನೈಟ್ ರೈಡರ್ಸ್ ಉನ್ನತ ಆದಾಯ ಗಳಿಸುವ ತಂಡಗಳಾಗಿವೆ. ಸಿಎಸ್‌ಕೆ 2024ರಲ್ಲಿ 676 ಕೋಟಿಗಳ ಆದಾಯವನ್ನು ಗಳಿಸಿದೆ. 2025ರಲ್ಲಿ ಈ ಆದಾಯವು 700-750 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಿಗೆ ಏರಿರಬಹುದು. ಮುಂಬೈ ಇಂಡಿಯನ್ಸ್ 2024ರಲ್ಲಿ 737 ಕೋಟಿಗಳ ಆದಾಯವನ್ನು ಗಳಿಸಿದ್ದರೆ, 2025ರಲ್ಲಿ 800 ಕೋಟಿಗಳಿಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೆಕೆಆರ್ 2024ರಲ್ಲಿ 246 ಕೋಟಿ ರೂ. ಗಳಿಸಿದರೆ, 2025ರಲ್ಲಿ, ಈ ತಂಡದ ಆದಾಯವು 650 ಕೋಟಿಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇನ್ನುಳಿದಂತೆ ಇತರ ತಂಡಗಳಾದ ಸನ್‌ರೈಸರ್ಸ್ ಹೈದರಾಬಾದ್ 659 ಕೋಟಿ, ರಾಜಸ್ಥಾನ್ ರಾಯಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ಡೆಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ಸ್ ಸಹ 500ರಿಂದ 600 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಆದಾಯ ಗಳಿಸಿದೆ.
ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ, 18ನೇ ಐಪಿಎಲ್ ಆವೃತ್ತಿ ಆರ್‌ಸಿಬಿಗೆ ಕೇವಲ ಕ್ರೀಡಾ ಯಶಸ್ಸಿನ ಸಂಭ್ರಮವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಒಂದು ಆರ್ಥಿಕ ಉನ್ನತಿಯ ಕಥೆಯೂ ಆಗಿತ್ತು. ಐಪಿಎಲ್‌ನ ಜಾಗತಿಕ ವಿಸ್ತರಣೆಯೊಂದಿಗೆ, ಆರ್‌ಸಿಬಿಯ ವಾಣಿಜ್ಯ ಭವಿಷ್ಯವು ಇನ್ನಷ್ಟು ಉಜ್ವಲವಾಗಿದೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಐಪಿಎಲ್, ಬಿಸಿಸಿಐ ಕೂಡ ವಿಶ್ವದ ಇತರ ಶ್ರೀಮಂತ ಕ್ರೀಡಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಂತೆ ವಿಸ್ತಾರಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ.
