ಲಡಾಖ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಹೋರಾಟವು ಕೇವಲ ರಾಜ್ಯ ಸ್ಥಾನಮಾನ ಅಥವಾ ಆರನೆಯ ಅನುಸೂಚನೆ ಕುರಿತ ಅಸಮಾಧಾನವಲ್ಲ. ಇದು ಜನರ ರಾಜಕೀಯ ಹಕ್ಕು, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಗುರುತು, ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಜೀವನಶೈಲಿಯ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಹೋರಾಟವಾಗಿದೆ.
ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 24ರಂದು ಲಡಾಖ್‌ನ ಲೇಹ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳು ಹಿಂಸಾಚಾರಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿ ನಾಲ್ಕು ಮಂದಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದು, 30ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಗಾಯಗೊಂಡಿದ್ದು, ದೇಶದ ಗಮನ ಸೆಳೆದಿದೆ. ಖ್ಯಾತ ಪರಿಸರವಾದಿ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ ಸುಧಾರಕ ಸೋನಮ್ ವಾಂಗ್‌ಚುಕ್ ಅವರ ಬಂಧನವು ಹೋರಾಟದ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ. ಈ ಹೋರಾಟದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಲಡಾಖ್ ಜನರ ಬೇಡಿಕೆಗಳು, ಇತಿಹಾಸದ ಪಾಠಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಅರಿಯುವುದು ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ.
ಲಡಾಖ್, ಹಿಮಾಲಯದ ತಪ್ಪಲಿನಲ್ಲಿ ಹಬ್ಬಿರುವ ತಂಪು ಮರುಭೂಮಿ, ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಿಸಿ ಚರ್ಚೆಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಲಡಾಖ್—ಹಿಮಾಲಯ ಪರ್ವತಮಾಲೆಯ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಈ ಪ್ರದೇಶ—ಭಾರತದ ಭೌಗೋಳಿಕ, ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಅತ್ಯಂತ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಹಾಗೂ ಮಹತ್ವದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. 2019ರ ಆಗಸ್ಟ್ 5ರಂದು ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು (370ನೇ ವಿಧಿ) ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿ, ಅದನ್ನು ಎರಡು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಲಾಯಿತು. ಜಮ್ಮು-ಕಾಶ್ಮೀರಕ್ಕೆ ವಿಧಾನಸಭೆಯೊಂದಿಗೆ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಸ್ಥಾನಮಾನ ದೊರಕಿದರೆ, ಲಡಾಖ್‌ಗೆ ವಿಧಾನಸಭೆಯಿಲ್ಲದ ನೇರ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತದ ಸ್ಥಾನಮಾನ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಲಡಾಖ್‌ನಲ್ಲಿ ಬೌದ್ಧರು (ಲೇಹ್ ಜಿಲ್ಲೆ) ಮತ್ತು ಮುಸ್ಲಿಮರು (ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಜಿಲ್ಲೆ) ಒಂದೇ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ನಿಂತು, ತಮ್ಮ ಭವಿಷ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಕನಸುಗಳನ್ನು ಕಂಡಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಆ ಭರವಸೆಗಳು ಈಗ ಅಸಮಾಧಾನಕ್ಕೆ, ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಘಟನೆಗಳಿಗೂ ಕಾರಣವಾಗಿವೆ.
ಲಡಾಖ್ ಬಹುಕಾಲದಿಂದ ಜಮ್ಮು-ಕಾಶ್ಮೀರ ರಾಜ್ಯದೊಳಗೆ ನಿರ್ಲಕ್ಷಿತ ಪ್ರದೇಶವೆಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಕಾಶ್ಮೀರ ಹಾಗೂ ಜಮ್ಮುವಿನ ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಾಬಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಲಡಾಖ್‌ನ ಗುರುತು, ಭಾಷೆ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಆರ್ಥಿಕಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಇತ್ಯಾದಿ ಹಿಂಬದಿಯಲ್ಲೇ ಉಳಿದಿದ್ದವು. ಈ ಕಾರಣದಿಂದಲೇ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಲೇಹ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಬೌದ್ಧ ಜನಾಂಗವು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಸ್ಥಾನಮಾನಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಟ ಮಾಡುತ್ತಿತ್ತು. 1997ರಲ್ಲಿ ಲಡಾಖ್ ಸ್ವಾಯತ್ತ ಗಿರಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮಂಡಳಿ (LAHDC) ರಚನೆಯಾದರೂ, ಅದರ ಅಧಿಕಾರ ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು. ನಾಲ್ಕು ಶಾಸಕ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡ ಜನರು ಈಗ ನೇರವಾಗಿ ದೆಹಲಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಆಳ್ವಿಕೆಗೆ ಒಳಪಟ್ಟರು. ಶ್ರೀನಗರದ ಆಡಳಿತ ದೂರವಾಗಿತ್ತು, ಆದರೆ ದೆಹಲಿಯ ಆಡಳಿತ ಇನ್ನಷ್ಟು ದೂರವಾಗಿದೆ ಎಂಬ ಭಾವನೆ ಜನರಿಗೆ ಅರ್ಥವಾಯಿತು. 2014ರ ಲೋಕಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಲಡಾಖ್‌ನಿಂದ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಬಿಜೆಪಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಗೆದ್ದದ್ದು ರಾಜಕೀಯದ ನೂತನ ಬದಲಾವಣೆಗೂ ಸೂಚನೆಯಾಯಿತು. ಆ ನಂತರ 2019ರಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಸ್ಥಾನಮಾನ ದೊರೆತಾಗ, ಲೇಹ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಬ್ಬದ ವಾತಾವರಣವಿತ್ತು. ಲಡಾಖ್ ಬೌದ್ಧ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಹಾಗೂ ನಾಯಕರು ಇದನ್ನು ದಶಕಗಳ ಹೋರಾಟದ ಫಲವೆಂದು ಸಂತಸಪಟ್ಟು, ಸ್ವಾಗತಿಸಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಈ ಸಂತೋಷ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಉಳಿಯಲಿಲ್ಲ.
ಲಡಾಖ್‌ಗೆ ಶಾಸನಸಭೆಯಿಲ್ಲದ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶದ ಸ್ಥಾನಮಾನವು ಜನರನ್ನು ಅಧಿಕಾರಿಶಾಹಿಗಳ ಅಧೀನಕ್ಕೆ ತಳ್ಳಿತು. ಭೂಮಿ, ಉದ್ಯೋಗ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಪರಿಸರದ ಮೇಲಿನ ಹಕ್ಕುಗಳು ಅಪಾಯಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕಿದವು. 2019ರ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಣಾಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ ಪಕ್ಷವು ಲಡಾಖ್ ಅನ್ನು ಸಂವಿಧಾನದ ಆರನೇ ಪರಿಚ್ಛೇದಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸುವ ಭರವಸೆ ನೀಡಿತ್ತು. ಈ ಪರಿಚ್ಛೇದವು ಬುಡಕಟ್ಟು ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಸ್ವಾಯತ್ತತೆ ನೀಡುತ್ತದೆ: ಭೂಮಿ, ಕಾಡು, ನೀರು, ಕೃಷಿ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಹಕ್ಕುಗಳ ಮೇಲೆ ನಿಯಂತ್ರಣವಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಆರು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರವೂ ಈ ಭರವಸೆ ಈಡೇರಲಿಲ್ಲ. ಇದು ಸ್ಥಳೀಯರ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣವಾಯಿತು.
ಲಡಾಖ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಬಹುತೇಕರು ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನರು
ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಆರನೆಯ ಅನುಸೂಚನೆಯಡಿ ಈಶಾನ್ಯ ಭಾರತದ ಕೆಲವು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ (ಅಸ್ಸಾಂ, ಮೇಘಾಲಯ, ಮಿಜೋರಾಂ, ತ್ರಿಪುರಾ) ಸ್ವಾಯತ್ತ ಜಿಲ್ಲಾ ಮಂಡಳಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇವುಗಳಿಗೆ ಭೂಮಿ, ಅರಣ್ಯ, ಕೃಷಿ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ ರೂಢಿಗಳು, ಕಾನೂನು-ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮುಂತಾದ ಹಲವು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವಯಂ ಕಾನೂನು ಮಾಡುವ ಅಧಿಕಾರವಿದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ಅಲ್ಲಿನ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನರ ಹಕ್ಕುಗಳು ಹಾಗೂ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ರಕ್ಷಣೆಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಲಡಾಖ್‌ನಲ್ಲಿ ಶೇ. 97ರಷ್ಟು ಜನರು ಬುಡಕಟ್ಟು ಪಂಗಡದವರಾಗಿರುವುದರಿಂದ, 2019ರಲ್ಲೇ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳ ಆಯೋಗ ಲಡಾಖ್‌ನನ್ನೂ ಆರನೆಯ ಅನುಸೂಚನೆಗೆ ಸೇರಿಸಬೇಕೆಂದು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿತ್ತು. ಆದರೆ ಸರ್ಕಾರ ಅದನ್ನು ಇನ್ನೂ ಜಾರಿಗೆ ತರಲಿಲ್ಲ. 2020ರ ಲೇಹ್ ಹಿಲ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲೂ ಬಿಜೆಪಿ ತನ್ನ ಘೋಷಣಾ ಪತ್ರದಲ್ಲಿ ಈ ಭರವಸೆಯನ್ನು ನೀಡಿತ್ತು. ಆದರೂ, 2022ರಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ತನ್ನ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಬದಲಿಸಿ ಲಡಾಖ್‌ನ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶದ ರಚನೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಅಧಿಕಾರ ನೀಡಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿತು. ಇದು ಸ್ಥಳೀಯರಲ್ಲಿ ಮತ್ತಷ್ಟು ಬೇಸರಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.
ಇದನ್ನು ಓದಿದ್ದೀರಾ? ಈ ದಿನ ಸಂಪಾದಕೀಯ | ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳ ಹಿತಕ್ಕೆ ಕೊಳ್ಳಿ ಇಡಲು ಹೊರಟ ಬಿಜೆಪಿ
ಈಡೇರದ ಭರವಸೆಗಳು
ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 24ರಂದು ಲೇಹ್‌ನಲ್ಲಿ ಭಾರೀ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳು ನಡೆದವು. ಜನರು ”ಲಡಾಖ್‌ಗೆ ರಾಜ್ಯ ಸ್ಥಾನಮಾನ ಹುದ್ದೆ” ಹಾಗೂ ”ಆರನೆಯ ಅನುಸೂಚನೆ” ಸೇರಿಸಬೇಕೆಂದು ಆಗ್ರಹಿಸಿದರು. ಪ್ರತಿಭಟನೆಯನ್ನು ಲೇಹ್ ಅಪೆಕ್ಸ್ ಬಾಡಿ (LAB) ಮುನ್ನಡೆಸಿತ್ತು. ಆದರೆ ಕೆಲವು ಅಹಿತಕರ ಘಟನೆಗಳು ನಡೆದ ಕಾರಣ ಹೋರಾಟ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ರೂಪ ತಳೆಯಿತು. ಬಿಜೆಪಿ ಕಚೇರಿಗೆ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚಲಾಯಿತು. ಪ್ರತಿಭಟನೆಯಲ್ಲಿ ನಾಲ್ವರು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿ, ಸುಮಾರು 30 ಜನರು ಗಾಯಗೊಂಡರು. ಜನರ ಆಕ್ರೋಶವು ಕೇವಲ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಅಸಮಾಧಾನವಲ್ಲ; ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಸರ್ಕಾರ ಭರವಸೆ ನೀಡುತ್ತಾ ಅದನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರದೇ ಇರುವುದರಿಂದ ಜನರಲ್ಲಿ ಬೇಸರ, ಕೋಪ ಉಂಟಾಗಿದೆ. ಈ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಬೌದ್ಧ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಇರುವ ಲೇಹ್ ಹಾಗೂ ಮುಸ್ಲಿಂ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಇರುವ ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು ಒಂದೇ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ನಿಂತಿರುವುದು ವಿಶೇಷ. ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಡೆಮಾಕ್ರಟಿಕ್ ಅಲಯನ್ಸ್ (KDA) ಸಹ ಈಗ LAB ಜೊತೆಗೂಡಿ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ.
ಲಡಾಖ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳ ಮೂಲ ಕಾರಣವೆಂದರೆ ಜನಪ್ರಾತಿನಿಧಿತ್ವದ ಕೊರತೆ. ಯುಟಿ ಸ್ಥಾನಮಾನ ದೊರೆತರೂ ಲಡಾಖ್‌ಗೆ ವಿಧಾನಸಭೆ ನೀಡಲಾಗಿಲ್ಲ. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಜನರ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ವೇದಿಕೆ ಇಲ್ಲದೆ, ಎಲ್ಲ ನಿರ್ಧಾರಗಳು ನೇರವಾಗಿ ಕೇಂದ್ರದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಂದ ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗಿ ಜಮ್ಮು-ಕಾಶ್ಮೀರದಲ್ಲಿ ಬದಲಾದ ನಿವಾಸಿ ನೀತಿಗಳು ಲಡಾಖ್‌ನಲ್ಲೂ ಅನ್ವಯವಾಗಬಹುದು ಎಂಬ ಭಯದಿಂದ, ಸ್ಥಳೀಯರು ತಮ್ಮ ಭೂಮಿ, ಉದ್ಯೋಗ, ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಸಮತೋಲನ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಆತಂಕಗೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಇನ್ನೊಂದು ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣವೆಂದರೆ ಸರ್ಕಾರ ನೀಡಿದ ಭರವಸೆಗಳನ್ನು ನೆರವೇರಿಸದಿರುವುದು. 2019ರಲ್ಲೇ ಲಡಾಖ್ ಅನ್ನು ಆರನೆಯ ಅನುಸೂಚನೆಗೆ ಸೇರಿಸಬೇಕೆಂದು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಬಿಜೆಪಿ ಕೂಡ ಅದೇ ಭರವಸೆ ನೀಡಿತ್ತು. ಆದರೆ ಆ ಭರವಸೆ ಇಂದಿಗೂ ಸಾಕಾರವಾಗಿಲ್ಲ. ಹಿಲ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ಗಳ ಅಧಿಕಾರವೂ ಸೀಮಿತವಾಗಿದ್ದು, ಜನರ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮುಖ್ಯ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಇಲ್ಲ. ಇದರಿಂದ ಜನರು ತಮ್ಮ ಹಕ್ಕುಗಳು ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯಕ್ಕೊಳಗಾಗಿವೆ ಎಂಬ ಭಾವನೆ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.
ಈ ಸಮಸ್ಯೆಗೆ ಪರಿಹಾರ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಸ್ಥಳೀಯ ನಾಯಕರು ಹಾಗೂ ಜನಸಂಘಟನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂವಾದ ನಡೆಸಿ, ಭೂಮಿ, ಉದ್ಯೋಗ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಸಂವಿಧಾನಾತ್ಮಕ ಭರವಸೆ ನೀಡಬೇಕು. ಲಡಾಖ್ ಪರಿಸರಸೂಕ್ಷ್ಮ ಪ್ರದೇಶವಾದ್ದರಿಂದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಪರಿಸರ ಹಾನಿಯಾಗದಂತೆ ಜನರ ಒಪ್ಪಿಗೆಯೊಂದಿಗೆ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು ಅಗತ್ಯ. ಜೊತೆಗೆ ಬೌದ್ಧರು ಮತ್ತು ಮುಸ್ಲಿಮರು ಇಬ್ಬರೂ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ರಕ್ಷಣೆ ನೀಡಿದರೆ, ಅಸಮಾಧಾನ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿ ಶಾಂತಿ ನೆಲೆಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ.
ಲಡಾಖ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಹೋರಾಟವು ಕೇವಲ ರಾಜ್ಯ ಸ್ಥಾನಮಾನ ಅಥವಾ ಆರನೆಯ ಅನುಸೂಚನೆ ಕುರಿತ ಅಸಮಾಧಾನವಲ್ಲ. ಇದು ಜನರ ರಾಜಕೀಯ ಹಕ್ಕು, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಗುರುತು, ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಜೀವನಶೈಲಿಯ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಹೋರಾಟವಾಗಿದೆ. ಸರ್ಕಾರ ನೀಡಿದ ಭರವಸೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸದಿರುವುದು ಹಾಗೂ ಜನರ ಮಾತಿಗೆ ಕಿವಿಗೊಡದಿರುವುದು ಇತ್ತೀಚಿನ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
ಭಾರತದ ಗಡಿಯಲ್ಲಿರುವ, ಭೌಗೋಳಿಕವಾಗಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಹಾಗೂ ವಿದೇಶಿ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಬಹುದಾದ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಕಾಪಾಡುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯ. ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ತಕ್ಷಣವೇ ಜನರೊಂದಿಗೆ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಸಂವಾದ ನಡೆಸಿ, ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಭದ್ರತೆಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟ ಪರಿಹಾರ ನೀಡಬೇಕು. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಲಡಾಖ್‌ನ ಅಸಮಾಧಾನ ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಭದ್ರತೆಗೂ ಸವಾಲಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ.
