(ಈ ಆಡಿಯೊ ಟ್ಯಾಬ್ನ ಬಲ ಮೇಲ್ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಮೂರು ಗೆರೆಗಳಿರುವಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ, ಸಂಪೂರ್ಣ ಆಡಿಯೊ ಕೇಳಿ)
ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಹೋರಾಟವೆಂಬುದು ಬದುಕಿಗೆ ಅನಿವಾರ್ಯ. ಇಲ್ಲಿನ ಜನರು ಅಕ್ಷರ ಜಗತ್ತಿಗೆ ತೆರೆದುಕೊಂಡ ಹೋರಾಟ, ಒಕ್ಕಲು ಮಸೂದೆಯ ಭೂ ಚಳವಳಿಯ ಹೋರಾಟ... ಹೀಗೆ ಚರಿತ್ರೆ ದೊಡ್ಡದಿದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನಡೆದ 'ಬೆಳ್ತಂಗಡಿ ಚಲೋ' ಜನಚಳವಳಿಯಾಗಿ ರೂಪು ತಾಳಿದ್ದು ಮಹತ್ವದ ಘಟನೆ. ತುಳುವರು ಮುನಿಗಳಿಂದ ಹಿಂದೆ ಸರಿಯುವವರು ಎನ್ನುವುದಕ್ಕೆ ಅಪವಾದವಿದು
ತುಳುವೆರೆನ ಕಡಲ ಕರೆತ ನಾಡ್ಡ್ ನೀರ್ಡ್ ಪೊರುಂಬಿನ ಜನಮಾನಿ ಅತ್ತಂದೆ ಮಣ್ಣ್ಡ್ ಪೊರುಂಬಿನ ಜನಕುಲುಲಾ ಬದ್ಕ್ ಮಲ್ಪೆರೆ ಮಸ್ತ್ ಬಙ್ಗ ಬರೊಂದುಲ್ಲೆರ್. ಅಂಚಾದ್ ಕಡಲ್ ಬಕ್ಕ ನೀರ್ಡ್ ಪೊರುಂಬುದು ಬದ್ಕ್ ಕಟ್ಟಿನ ಜನಕುಲು ಅಕುಲು. ಐಡ್ದಾತ್ರನೆ ಬಡವು, ಬಚ್ಚೆಲ್ ಮದತ್ದ್ ಪೊರುಂಬಾಟಡ್ ಬದ್ಕೊಂದು ದುಂಬೊತ್ತುನಗ ಅಕಲೆಗ್ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ನಮುನೆದ ಅಡ್ಡ ತಡಮೆ, ಅಡ್ಡಗೋಡೆಲು ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಆಂಡ ಐನ್ ಮಾತೆನ್ಲಾ ಎದುರಿಸಾದ್ ತಿಕ್ಕಿನ ಅವಕಾಶೊಡು ಮಾತಾ ಪೊಸಸಾದಿಲೆನ್ ನಾಡೊಂದು. ನೆಲಮೂಲದ ಸಂಗತಿಲು ಪಿನೊಂದು, ಐನ್ ತೆರಿಯೊಂದು ಜನಕುಲೆಗ್ ಬದುಕುನ ಸಾದಿ ಒವು ಜನಕುಲೆನ್ ಒರಿಪಾವುನ ಒವು ಪನ್ಪಿ ಸತ್ಯಲಾ ತೆರಿದ್ ಬದಿಕಿನಕುಲು ಅಕುಲು.
ಕಡಲ ಕರೆತ ಜನಕುಲು ಸುರುಕ್ಕು ಬರವುದ ಎಚ್ಚರೊನು ತನ್ಕುಲೆಗ್ ಅಗತ್ಯ ಪಂದ್ ಎದ್ಕೊನಿನಕುಲು. ಬರವುದ ಸೆರೆ ಬನ್ನಗ ಐಕ್ ತರೆ ಕೊರ್ದು ತಾಂಗೊನುನ ಎಚ್ಚರೊನು ಒರಿತೊನುನಕುಲು. ಅಂಚಾದ್ ಮೂಲು ಸಾಲೆಲು ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಆಣ್ ಪೊಣ್ಣು ಜೋಕುಲು ಸಾಲೆ ಕಲ್ತೆರ್. ಬರುವುದ ಬಂಡಸಾಲೆಡ್ ವರಾನೆ ಬತ್ತ್ ಕುಲ್ಲಿನಕುಲು ಅಕುಲತ್ತ್. ಮಿತ್ತ ಜಾತಿದ ಪೊಣ್ಣುಲು ಶಾಲೆಗ್ ಬರೊಡ್ಡ ದುಂಬು ತಿರ್ತ್ ಜಾತಿದ ಪೊಣ್ಣುಜೋಕುಲು ಸಾಲೆ ಕಲ್ತೆರ್. ದಾಯೆ ಪಂಡ ಜಾತಿದ ತರತಮಡ್ ದೇವೆರೆಗ್ ಮುಟ್ಟೆರಾವಂದಿನಕುಲು ಎಂಕುಲು ಪನ್ಪಿ ಬೇನೆ ಮದಪೆರೆ ನನೊಂಜಿ ದರೊಮೊಗು ಸೇರಿಯೆರ್. ಮೊಕುಲು ಜಾತಿ ದರುಮ ಬುಡಿನಕುಲು ಪಂದ್ ಆನಗ ಬೆನಿಯೆರೆ ಬೇಲೆ ತಿಕ್ಜಿ. ಅಪಗ ಬನಿಯನ್ ಕಂಪನಿ, ತೆಪ್ಪುದ ಬಲ್ಲ್ದ ಕಂಪನಿಲು ಮಿಷನರಿನಕುಲು ಸುರು ಮಲ್ತೆರ್. ಅವುಲು ಬೇಲೆ ಮಲ್ತೊಂದು ಬರವು ಕಲ್ಪೆರೆ ಪೊರುಂಬಿಯೆರ್.
ಸುರುಕ್ಕು ಬರವು ಕಲ್ತಿನಕುಲು ಅಕಲೆ ಒಟ್ಟುಗು ಇತ್ತಿನ ಒಕ್ಕೆಲ್ ಸಕ್ಕೆಲ್ದ ಜನಮಾನಿ ಬರವು ಕಲ್ಪಡ್ ಪಂದ್ ಕೆಲವು ಮಾನವತಾವಾದಿಲು ಎನ್ನಿಯೆರ್. ಅಂಚಾದ್ ಕುದ್ಮುಲ್ ರಂಗರಾಯೆರ್ ಕೊರಗ ಸಮುದಾಯೊಗಾತ್ರನೇ ಸಾಲೆಲೆನ್ ದೆತ್ತೆರ್. ಅಕಲೆನ ಕೊಪ್ಪಗ್ ಪೋದು ಜೋಕುಲೆನ್ ಲೆತೊಂದು ಬತ್ತ್ ಸಾಲೆ ಕಲ್ಪಾಯೆರ್. ಆಂಡ ಅರೆನ ಸಮುದಾಯದಕುಲು ಆತ್ ಸುಲಬೊಡು ಅದೇನ್ ಬಕ್ಕ ಈ ವಿಚಾರೊನು ಒತೊಂಜೆರ್. ಇಂಚ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ನಮುನೆದ ಬಙ್ಗೊಲು ತನ್ಕ್ ಬತ್ತ್ಂಡಲಾ ಐನ್ ಬುಡಂದೆ ಆರ್ ದುಂಬೊತ್ತಿಯೆರ್. ಈ ಮಣ್ಣ್ದ ಜೋಕುಲು ಸಾಲೆ ಕಲ್ತ್ದ್ ಸರ್ಕಾರದ ಬೇಲೆ ಮಲ್ತ್ದ್ ಕಾರ್ಡ್ ತಿರ್ಗ್ನಗ ಐತ ದೂರು ಎನ್ನ ತರೆಟ್ ಕುಲ್ಲ್ಂಡ ಪಂದ್ ಪಂಡೆರ್. ಆನಿ ಎನ್ನ ಬದ್ಕ್ ಸಾರ್ಥಕ ಪನ್ಪಿ ಪಾತೆರ ಪಂಡೆರ್.
ಬರವು ಕಲ್ತ್ದ್ ದುಂಬೊತ್ತುನಗ ಬೇತೆ-ಬೇತೆ ನಮುನೆಡ್ ತುಳುವ ಸಮಾಜೊಡು ಬದಲಾವಣೆಲು ಆಂಡ್. ಸಾಮಾಜಿಕವಾದ್, ಆರ್ಥಿಕವಾದ್, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕವಾದುಲಾ ಮಸ್ತ್ ಪೊಸ ತೆರೆಕುಲು ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಕಲ್ತಿನ ತುಳುವೆರ್, ಕನ್ನಡದ ಸಾಲೆಲೆಗ್ ಸೇರಿನ ತುಳುವೆರ್, ತುಳುಟು ಸಾಲೆದ ಬೂಕು ಕಂತ್ದ್ ಜನಕುಲೆನ್ ಸಾಲೆಗ್.
ಬಲೆ ಪಂಡ ಜನಕುಲು ಅಂಚಿಗ್ ಮೋನೆ ತೊಜಪಾಯಿಜೆರ್. ಅಂಚಾದ್ ತುಳು ಬರವುದ ಬೂಕುಲು ಮೂಲೆ ಸೇರ್ಂಡ್. ಆಂಡಲಾ ತುಳುತ ಕಬಿತೆ, ಕತೆ, ಗಾದೆ, ಪಾಡ್ದನ, ಎದುರುಕತೆ ಇಂಚ ಸುಮಾರ್ ಸಂಗತಿಲೆನ್ ಅಕುಲು ಅಜತೆರ್. ಬೂಕುಲೆಡ್ ಬರೆದ್ ದೀಯೆರ್. ಪಟ ದೆತ್ತ್ದ್ ಜಾಗ್ರತೆಡ್ ಕಾತೊಂಡೆರ್. ಬಾಸೆಲ್ ಮಿಷನರಿದ ಈ ಬೇಲೆಲು ತುಳುವ ಸಮಾಜೊಡು ಮಲ್ಲ ಕಾನಿಗೆನೇ ಆತ್ಂಡ್. ಆಂಡಲಾ ತುಳುವ ಸಮಾಜೊಡು ಮಾತೆನ್ಲಾ ಆತ್ ಸುಲಬೊಡು ಒತೊನುನಕುಲು ಇಜ್ಜಾಂಡ್. ಐಟೈಟೆ ಪೆಟ್ಟ್, ಪುಡೆ ಅರ್ಗಂಟುಲು ನಡತ್ಂಡ್. ಕೆಲವು ಕಾಲೊಡ್ದಿಂಚಿಲಾ ಸಮಾಜದ ಒಯಿಪುನು ಬದಲ್ ಮಲ್ಪೆರೆ ಪುನೆಯಿನೆಲೆಡ್ದ್ ಜನಕುಲೆಗ್ ಒಂಜಿ ಓರೆ ಕಣ್ಣ್ ಇತ್ತ್ಂಡ್.
1970ಡು ಬತ್ತಿನ ಒಕ್ಕಲು ಮಸೂದೆ ಕಾನೂನು ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿ ಬಕ್ಕ ದೇವರಾಜ ಅರಸುಲೆನ ಗೇನದ ಕನ. ತುಳುನಾಡ್ದ ಬಡಕೈಡ್ ನೆಕ್ಕ್ ಎಚ್ಚ ಸಕಾಯ ತಿಕ್ಕ್ಜಿಡಲಾ ತೆನ್ಕೈಡ್ ಲೋಕಯಶೆಟ್ರೆನ ಮುತಾಲಿಕೆಡ್ ಎಚ್ಚಿನ ಒಕ್ಕೆಲ್ದಕುಲು ಬೂಮಿದ ಯಜಮಾನಿಕೆನ್ ಪಡೆವೊಂಡೆರ್. ಅಪಗ ನೂರು ಸಾರ ಮುಡಿ ಉಷ್ಠೋಲಿದಕುಲುಲಾ ರಾತ್ರೆ ಪುಲ್ಯ ಆವೊಡಾಂಡ ಕಾಲಿ ಕೈಟ್ ಮಾರ್ಗೊಡು ಉಂತಿಯೆರ್ಡ, ಕಂಡ ಬೆಂದ್ ತಿನೊಂತಿನ ಮಣ್ಣ್ಡ್ ಮಣ್ಣ್ ಆದ್ ಬಎನಒಂತಇನ ಪಾಪದಕುಲು ಬಂಜರ ಉನಿಯೆರೆ ಆತ್ಂಡ್. ಅಪಗಲಾ ಜಾತಿದ ಶಾಪೊಲೆಗ್ ಪೋಡಿದ್, ಜನಕುಲೆನ ದರ್ಪೊಗು ಪೆಟ್ಟ್ಗ್ ಪೋಡಿದ್, ಜನಕುಲು ಡಿಕ್ಲರೇಷನ್ ಕೊರಂದೆಲಾ ಕುಲ್ಯೆರ್. ಅಂಚಿನ ಸತ್ಯವಂತಎರ್ ಪಾಪದ ಜನಕುಲು ರಾತ್ರೆ ಪುಲ್ಯ ಆವೊಡಾಂಡ ಸಾದಿಗ್ ಬೂರ್ದಿನ ಕತೆಲಾ ಉಂಡು. ಇನಿ ಕುಡ ಪಿರ ತಿರ್ಗ್ದ್ ತೂನಗ ಅವು ಪೂರಾ ತರೆ ತಿರ್ತ್ ಕಾರ್ ಮಿತ್ತ್ ಆತ್ಂಡ್.
ಈತ್ ಪೂರಾ ಸಂಗತಿನ್ ತೆರಿದ್ಲಾ, ಇಂಚಿಪೊಗು ಅಣ್ಣಪ್ಪೆ ನೆಲೆ ಉಂತಿನ ಕುಡುಮಪುರ ಕುಡ ಸುದ್ದಿಡ್ ಉಂಡು. ಊರುಗು ಊರೇ ತನ್ನ ಪುಂಡಿದ ಉಲಯಿ ದೀವೊಂದಿನೆಡ್ದಾತ್ರ ಏರ್ಲಾ ಸೊರ ದೆರ್ಪೆರೆ ಬಲ್ಲಿ ಪನ್ಪಿ ಒಂಜಿ ಯಜಮಾನಿಕೆದ ನಡುಟು ಒಂಜಿ ಗಟ್ಟಿ ಸೊರ ಪಿದಾಡ್ಂಡ್. ಹಳ್ಳಿ ಹಳ್ಳಿಲೆಡ್ ಪತ್ತೊಂಜಿ ವರ್ಸೊಡು ದುಂಬು ಸಾಲೆಗ್ ಪೋಯಿನ ಪೊಣ್ಣು ಜುವ ಪಜ್ಜಿ ಪಜ್ಜಿ ರಕ್ಕಸೆರಾದ್ ತಿಂದ್ ಬುಡಿಯೆರ್. ಪಾಪದ ಜವನಿಯನ್ ಪತ್ತೊಂಜಿ ವರ್ಸ ಜೈಲ್ಡ್ ಕುಲ್ಲಾದ್ ಆಯಿನ ತಪ್ಪು ಇಜ್ಜಿ ಪಂದ್ ಆಂಡ್. ಈ ಪೊರ್ತುಡ್ ಸೌಜನ್ಯ ಫನ್ಪಿ ಪೊಣ್ಣು ಬಾಲೆಗ್ ದಾಯೆಗಿಂಚಾಂಡ್ ಪಂದ್ ಕೇನುನ ಗಟ್ಟಿ ಸೊರ ಪಿದಾಡ್ಂಡ್. ಯೂಟ್ಯೂಬುಲೆಡ್ ಬರ್ಪಿ ಸುದ್ದಿಲು, ಪಾತೆರಕತೆಕುಲು, ಪರ-ವಿರೋಧದ ಚರ್ಚೆಲು, ನೆರ್ಪಡೆಲು, ಕಾನೂನು ಸಮರೊಲು, ವಿಚಾರೊಲು, ಇಂಚ ಮಸ್ತ್ ಸಂಗತಿಲು ನಡತ್ಂಡ್. ದಿನದಿನವೂ ಸುದ್ದಿಯಾಂಡ್ ದರುಮ ಅವು ಅಧರ್ಮ ಒವು ಪನ್ಪಿ ಮಲ್ಲ ಪ್ರಶ್ನೆಲಾ ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಮುರಾನಿ ಅಗಸ್ಟ್ 28ಗು ಪಂಡ ಸೋಣೊಡು ಪತ್ತೊಂಜಿ ಪೋಪಿನಾನಿ ‘ಬೆಳ್ತಂಗಡಿ ಚಲೋ’ ನಡತ್ಂಡ್. ಮಾತಾ ಜನಮಾನಿ ಊರು ಪರ ಊರುಡ್ದು ಬತ್ತೆರ್. ಒಂಜಿ ಪೊಣ್ಣಗ್ ನ್ಯಾಯ ಕೊರೊಡು, ಅಪ್ಪೆನ ಕಣನೀರ್ ಒಚ್ಚೊಡು, ಆತೇ ಅತ್ತ್ ಒರಿ ಪಾಪದಪ್ಪೆ ಮಗನ್ ಬದ್ಕೆರೆ ಬುಡೊಡು, ಆಯನ ಪತ್ತೊಂಜಿ ವರ್ಷದ ಬದ್ಕ್ಗ್ ಬಿಲೆ ಕೊರೊಡು ಇಂಚ ಮಸ್ತ್ ಸಂಗತಿಲು ದುಂಬೊತ್ತುನಗ ಅವು ಚಳುವಳಿಯಾದ್ ತೋಜಿದ್ ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಇಂಚಿನ ಸಭೆಕ್ ಪೋಪಿನ ತುಳುವೆರೆನ ಎಂಕಲ್ನ ನೈತಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಪಂದ್ ಎನ್ನ್ದ್ ಊರುದಕುಲು ಪೋಯೆರ್ಡ, ಅಕಲೆನೊಟ್ಟುಗು ಉಂತುನ ಎಂಕಲ್ನ ಧರ್ಮ ಪಂದ್ ಹೋರಾಟಗಾರೆರ್ ಬತ್ತೆರ್. ಇಂಚ ತುಳುನಾಡ್ ಸಂಘಟಿತವಾದ್ ಊರೊರ್ಮೆ ಹಳ್ಳಿ ಹಳ್ಳಿಲೆಡ್ ಅನ್ಯಾಯದ ವಿರುದ್ಧ ಪೊರುಂಬಿನ ಎಂಕಲೆಗ್ ನ್ಯಾಯ ತಿಕ್ಕುಂಡು ಪಂದ್ ಕೇಂಡೊನಿನ ಮಲ್ಲ ಚಳುವಳಿ ಉಂದು. ದನಿಕುಲು ಮಲ್ತಿನ ಪೂರಾ ಸರಿ ಪಂದ್ ಬಾಯಿ ಮುಚ್ಚಿದ್ ಕುಲ್ಲಿನಕುಲು ಪಾತೆರಿಯೆರೆ ಪೋಡ್ಯೊಂತಿನಕುಲುಲಾ ಈ ಸಂಗತಿದ ಬಗೆಟ್ ಬಾಯಿ ಬುಡ್ಯೆರ್. ಅವು ದೇವೆರೆನ್, ದೇವೆರೆತಲತ ಪುದರ್ ಹಾಲ್ ಮಲ್ಪುನ ಸಂಗತಿ ಅತ್ತ್ ನ್ಯಾಯ ತಿಕ್ಕೊಡು ಪಂದ್ ಉಪ್ಪು ತಿನ್ಪಿನ ಪ್ರತಿ ಒರಿಲಾ ತೆರಿಯೊನ್ನ ಸಂಗತಿ ಆದುಂಡು.
ಕಡಲ ಕರೆತ ಈ ಜನಕುಲೆನ ಬಗೆಟ್ ಒಂಜಿ ಮಲ್ಲ ಅಪನಾಲೀಸ್ ಪಂಡ ಅಕುಲು ಜನಚಳುವಳಿನ್ ಕಟಿಜೆರ್. ದುಡ್ಡು ಕಾಸ್ದ ಮೋನೆ ತೂಪಿನಕುಲು, ಮಸ್ತ್ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರದಕುಲು, ಏರ್ಲಾ ಮಲ್ಪಡ್ ಎಂಕಲು ಗೆಂದ್ಯೆರ್ಡ ಪಿರವುಡೇ ಪೋಪ ಪಂದ್ ಎನ್ನೆರ್. ಆಂಡ ಈ ಸರ್ತಿ ಉಂದು ಒಂಜಿ ಜನಚಳುವಳಿಯಾದ್ ರೂಪ ಪಡೆಂಡ್. ಜಾತಿ, ಧರ್ಮ, ಪಕ್ಷ, ಸಿದ್ಧಾಂತ ಮಾತೆನ್ಲಾ ಮದತ್ದ್ ಒಟ್ಟಾಯೆರ್. ದೆವೆರ್ ಬಊತಒಲಎನ ಪುದರ್ಡ್ ಆಣೆ ಪ್ರಮಾಣಲಾ ನಡತ್ಂಡ್. ಕೋರ್ಟು ಕಚೇರಿ ಪೊರುಂಬಾಟದ ನಡತೊಂದು ಉಂಡು. ಒಂಜಿ ಜನಚಳುವಳಿ ಜನಕುಲೆನ ಕೈತಲ್ ಬತ್ತ್ದ್ ಜನಕುಲೆನ ಸಾಕ್ಷಿಪ್ರಜ್ಞೆಯಾದ್ ಒರಿನ ಸಂಗತಿ ಉಂದು. ಈ ಎಚ್ಚರ ಮಾತಾ ಕಾಲೊಗುಲಾ ಒರಿಯಡ್. ಪತ್ತಪ್ಪೆ ಸಾಲೆಲು ಎಲ್ಲಿ ಮಲ್ಲೆ ಪನ್ಪಿ ತರತಮ ದಾಂತೆ ಬದ್ಕೆರೆ ಸಾಧ್ಯ ಆಡ್ ಪನ್ಪಿ ಗೇನ ಮಾತೆರೆನಲಾ.
ಬರಹಗಳನ್ನು ಆಲಿಸಲು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ – ಈದಿನ.ಕಾಮ್ ಕೇಳುದಾಣ